969 == 'گردش گری شهری

گردش گری درون شهری

با یک نظر کوتاه به پیرامون می توان پی برد که امروزه گردشگری شهری در زمره مهم‌ترین صنایع توسعه پایدار شهری، فرصت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای مدیریت شهری به شمار می‌رود. اجرای تورهای گردشگری هدفمند،استقرار ایستگاه‌های راهنمای مسافر و تسهیلات ویژه رفت‌وآمد به نقاط فرهنگی، زیارتی، سیاحتی، تفریحی و ییلاقی، ازجمله اقدامات زیرساختی است که مدیریت شهری درزمینه گردشگری شهری با محوریت توسعه فرهنگ گردشگری و حقوق شهروندی می‌تواند انجام دهد.گردشگری یکی از مولفه‌های اصلی حقوق بشر و شهروندی محسوب می‌شود. در فرآیند زیست سالم انسانی، تاثیر‌گذار است. اما باوجود اهمیت آن در لایحه حقوق شهروندی قرار نگرفته و مورد توجه واقع نشده است. حقوق شهروندی دربرگیرنده امتیازات، حقوق و تکالیف شهروندان، دولت و تمامی نهادهای عمومی و مدنی در یک جامعه است. گردشگری یکی از مولفه‌های اصلی حقوق بشر بوده و در اعلامیه جهانی حقوق بشر، ۱۶دسامبر ۱۹۴۸ و در میثاقین حقوق سیاسی مدنی و فرهنگی اقتصادی به آن اشاره‌شده و گردشگری را در زمره نسل سوم و چهارم حقوق بشر قلمداد و تلقی کرده‌اند. گردشگری یا جهانگردی هم در قامت حق توسعه و هم در قالب حق فرهنگی قرارگرفته است”حقوق شهروندی در گردشگری، که فلسفه اصلی آن تعامل انسان‌ها با یکدیگر است، زمانی نمود پیدا می‌کند که دو جامعه‌ای که نسبت به یکدیگر شناخت ندارند باهم ارتباط می‌گیرند. در این نقطه است که حقوق افراد اعم از گردشگر، میزبان، مجری یا ارائه‌کننده خدمات شکل جدیدی به خود می‌گیرد و اگر هریک از این افراد به حقوق خود واقف نباشند، در گردشگری پایدار با مشکل مواجه خواهیم شد.»

قابلیتهای گردشگری رشت . کاملن بدیهی است که شهر رشت دارای قدمت و اصالت تاریخی است. وجود بناهای تاریخی در سطح محلات قدیمی و مرکز شهر و تفرجگاه‌های طبیعی هم چون باغ محتشم و مفاخرو … از قابلیت‌های گردشگری رشت است اما بی‌توجهی مسئولان شهری رشت در دهه‌های اخیر سبب تنزل در جذب گردشگر شده است.متاسفانه بسیاری از گردشگران، شهر رشت را برای اقامت برنمی‌گزینند و صرفا ازروی آن رد شده و از آن به‌عنوان تقاطع دسترسی به شهرهایی با فضایی طبیعی چون لاهیجان،انزلی و فومن و … استفاده می‌کنند. درحالی‌که خود شهر رشت به‌عنوان یکی از فرهنگی‌ترین مراکز استان‌ها به شمار می‌رود نتوانسته خود را به استانداردهای صنعت توریسم در حد ایران نیز برساند. فرض اگر این باشد که یک گردشگر برای بار دوم قرار است وارد شهر رشت شود،برای چه جذابیت هایی باید برنامه بریزد. انگیزه لازم او به‌منظور اقامت و تفریح چه باید باشد.صِرف دیدن بناهای تاریخی و تفرجگاه‌های طبیعی مطمئنا نمی‌تواند ایجاد انگیزش کند.آنچه امروزه در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران و خارج از کشور اتفاق می‌افتد ایجاد فضاهای جدید گردشگری مدرن و به روز و اجرای برنامه‌های هنری و فرهنگی است.شهر رشت با توجه به استعداد عظیمی که در عرصه‌ی طبیعت و بناهای قدیمی خاصه در محلاتی مثل ساغری سازان،پیرسرا،استادسرا و …با انواع ابتکارات متنوع جهت استته تیک و زیبا گرایی می‌تواند،انگیزش دیدار مجدد و خاطره انگیز را برای هر گردشگری فراهم آورد.به‌عنوان‌مثال پیاده راه فرهنگی و ترمیم بافت سبزه‌میدان،باغ محشم، نصب مجسمه‌های مفاخر و سایر مجسمه‌های مدرن و پست‌مدرن،احداث پارک‌های جدید،توجه ویژه به فضای سبز،رفع آلودگی از رودخانه‌های وسط شهر، برپایی برنامه‌های فرهنگی چون انواع جشنواره ها و غذاهای محلی در سطح ملی می‌تواند ازجمله نکات مهم در جذب گردشگر به شمار آید.شهرداری به‌عنوان یکی از دستگاه‌های مهم در عرصه‌ی برنامه‌ریزی مدیریت شهری می‌تواند به‌واسطه‌ی قدمتی که این شهر در عرصه‌ی فرهنگ و هنر دارد و چهره‌های مطرحی که از این شهر در عرصه‌ی ملی و جهانی نام‌آور شده‌اند استفاده کرده و اقدام به جذب هر چه بیشتر گردشگران کند. برای نمونه چندی پیش در خبرها آمده بود عده‌ای از مسوولان تلاش دارند تا خانه‌ی هوشنگ ابتهاج این شاعر ملی و اصالتا رشتی را که از خانواده‌های بزرگ سمیعی است ،خریداری نمایند و آن از به‌عنوان خانه شعر استفاده نمایند که ظاهرا این طرح به‌واسطه‌ی قیمت بالای ملک نیمه‌کاره رها شد درحالی‌که سرمایه‌گذاری در این بخش با نام این بزرگ شاعرما قابل تقدیراست.،می‌توان با هر ایده فرهنگی علمی در سطح شهر انگیزه موفقیت دستاورد های اقتصادی را به لحاظ جذب توریست در درازمدت برای شهرفراهم نمود.منازل بسیاری از مشاهیر و هنرمندان در کوچه‌پس‌کوچه‌های رشت هنوز وجود دارد که در صورت خریداری و بازسازی به‌عنوان یک امکان اقتصادی- گردشگری می‌تواند بر کاربری‌های فرهنگی این شهر بیفزاید. خانه‌ی نصرت رحمانی در پیرسرا که قدمتی تاریخی دارد . خانه‌ی آیدین آغداشلو،گلچین گیلانی و بسیاری از هنرمندان مطرح و نامدار که به‌واسطه‌ی پایگاه مردمی که دارند قابلیت جذب گردشگران و اهالی فرهنگ را فراهم خواهند آورد. اینکه شهرداری با خرید خانه‌ی نخستین شهردار رشت به نام حاج خلیل رفیع که اکنون عمارت شورای اسلامی شهر رشت نیز هست،توانست یک امکان فرهنگی- گردشگری را برای شهر به وجود آورد.ایجاد خانه‌ی فرهنگ گیلان در محله ساغری سازان با معماری منحصربه‌فردش، توسط فرهنگ دوستان و یاوران این خانه ازجمله دیگر اقدامات فرهنگی موفق بوده. عمارت سمیعی در ساغری سازان یا حمام حاج‌آقا بزرگ،حمام حاجی که اکنون مخروبه‌ای است،استخر طبیعی عینک و باغ‌های اطراف رشت می‌توانند به‌عنوان فضای تاریخی،فرهنگی و گردشگری هر توریستی را به خود جذب کنند.با توجه به این‌که در همه كشورها مدیریت شهری متولی سازمان‌بخشی به وضعیت توریسم شهری است و در اینجا نیز باید باالگویی مثبت از تجارب شهرهای موفق دنیا، مدیریت شهری به‌عنوان متولی گردشگری به ایجاد هماهنگی لازم بین سازمان‌ها و دستگاه‌های مسئول بپردازد.،بر این اساس اقدام به ایجاد سازمان گردشگری در شهرداری رشت یا هر نهاد مستعد این مهم ، به‌عنوان یک ضرورت فرهنگی – اقتصادی می‌تواند در تحقق توسعه ارتباط و دوستی و استفاده مادی و معنوی دو سویه گردشگری شهری بسیار موثر باشد.امید که چنین پیشنهادهایی به مسئولان مربوطه،روند تفکر، برنامه ریزی در عرصه چنین صنعت،هنر،اقتصادی برای گیلان و رشت را درالویت کارها قرار دهند. کوروش مهیار